Zaanse Schans to nadal zamieszkały skansen i muzeum położone ok. 12 km na północ od Amsterdamu. Oryginalne zabudowania dają obraz Holandii z XVII i XVIII wieku. Autentyczne domy, zabytkowa stocznia, pokazy wyrobu holenderskiego sera i strugania chodaków i przede wszystkim wiatraki, co roku przyciągają setki tysięcy turystów.Region De Zaan był prawdopodobnie najwcześniej uprzemysłowionym miejscem na świecie. Około 250 lat temu na tym stosunkowo niewielkim obszarze wzniesiono ponad 800 wiatraków. Spełniały one ważną gospodarczą rolę. Z kilku znajdujących się tu wiatraków, trzy są otwarte dla zwiedzających. Płynąc łodzią po rzece Zaan możemy zobaczyć wszystkie w pełnej krasie.

Jedną z głównych atrakcji Zaanse Schans jest farma serowa Catharina Hoeve, gdzie można przyjrzeć się procesowi wyrobu słynnych serów Gouda i Edam; na miejscu można również zrobić „serowe” zakupy.W skansenie można też zwiedzić wytwórnię chodaków, fabryczkę naczyń cynowych, piekarnię i stuletni sklep spożywczy. Skansen czynny jest codziennie, ale nie wszystkie muzea są otwarte w miesiącach zimowych. Wstęp do Zaanse Schans jest wolny, pobiera się tylko drobne opłaty przy wejściu do muzeów i wiatraków.

W Zaanse Schans można zobaczyć następujące wiatraki:

DE GEKROONDE POELENBURG
Jeden z pięciu wiatraków typu paltrok, które zachowały się w Holandii. Niestety wiatrak ten, uruchamiający tartak, jest zamknięty dla zwiedzających.

DE KAT
Młyn otwarty jest dla zwiedzających przez cały tydzień. Produkuje barwniki mineralne wykorzystywane w przemyśle farbiarskim.

DE ZOEKER I DE BONTE HEN
Dwa nadal działające wiatraki produkujące olej. Obydwa można zwiedzać.

DE HUISMAN
Mały wiatrak produkujący musztardę; nadal wykorzystywany przemysłowo. Niestety jest zamknięty dla zwiedzających.

DE HADEL
Wiatrak melioracyjny używany do utrzymania stałego poziomu wody w polderze.

WIATRAKI W OKOLICACH ZAANSE SCHANS
Nieopodal Zaanse Schans można znaleźć wiatraki o urzekających nazwach, takich jak: „De Bleeke Dood” (Blada śmierć), „De Ooievaar” (Bocian), „De Held Jozua” (Bohater Jozue).
Najbliżej położony „Schoolmeester” (Nauczyciel) to ostatni zachowany na świecie wiatrak produkujący papier. Papier wytwarzany w regionie De Zaan, przez całe wieki uważany był za jakościowo najlepszy i właśnie na nim została spisana „Deklaracja Niepodległości” Stanów Zjednoczonych?